Współczesna dietetyka
Żywienie człowieka to dziedzina nauki w ogromnym stopniu determinująca rozwój cywilizacyjny oraz decydująca o stanie zdrowia obecnych i przyszłych pokoleń. Do jej scharakteryzowania używa się definicji tradycyjnej lub współczesnej. Pierwsza z nich opiera się na dokładnym poznaniu przebiegu procesów metabolicznych składników odżywczych, zapotrzebowania na nie w zależności od płci i wieku oraz precyzyjnym określeniu składu chemicznego żywności, zawartości i przyswajalności podstawowych elementów diety. Z kolei podstawę współczesnej definicji stanowią wzajemne oddziaływania pomiędzy człowiekiem i żywnością rozpatrywane na poziomie populacji, organizmu, tkanki, komórkowym oraz molekularnym. Pożywienie może stać się dla nas najlepszym lekiem, jaki istnieje, ale również może działać na nasz organizm jak trucizna. Tylko odpowiednio dobrana dieta dostarcza nam substancji niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania. Prawda ta jest dobrze znana już od czasów starożytnych – sam Hipokrates w IV w. p.n.e. zwykł mawiać: „Pozwól by jedzenie stało się Twoim lekarstwem”.
Rekomendowane dla populacji wartości referencyjne, jak na przykład zalecane dzienne spożycie (RDA) lub dopuszczalne dzienne spożycie (ADI), nie uwzględniają zróżnicowania genetycznego, a więc nie są zoptymalizowane dla subpopulacji ludzi, na przykład o podobnych wartościach aktywności białek transportowych lub mikroelementów. Tak jak każdy człowiek różni się od innych i posiada unikalne osobnicze cechy, tak samo różne rodzaje pożywienia u każdego wywołują inne efekty. Spotykamy często osoby, które pozostają szczupłe bez względu na to w jakich ilościach i co jedzą, gdzie inni na ich miejscu już dawno przybraliby na wadze. To obrazuje, jak geny warunkują różne reakcje na te same bodźce żywieniowe. Z tego też powodu wybór sposobu odżywiania nie powinien być przypadkowy, ale dopasowany do konkretnych potrzeb. Powinno się określić, co jest organizmowi niezbędne, by mógł harmonijnie funkcjonować. Dostarczy się dzięki temu składniki, których organizm potrzebuje najbardziej.
GENO/DIET: Twoje geny – Twoja dieta
Teraz jest to możliwe dzięki nutrigenetyce – nowej dziedzinie nauki, która bada zależności między sposobem odżywiania, a indywidualnymi predyspozycjami genetycznymi. Obejmuje ona badania nad znaczeniem cech dziedzicznych, takich jak polimorfizmy genetyczne oraz ich potencjalnym wpływem na relacje między żywieniem a zdrowiem i funkcjonowaniem ustroju. Pozwala to odkryć, które produkty spożywcze są najbardziej korzystne dla organizmu, a które mogą powodować rozstrój hemostazy.
Badanie profilu genetycznego
iGenesis (nowa generacja badań nutrigenetycznych Genodiet Completo) to zbieżne z wytycznymi WHO narzędzie, pozwalające stworzyć spersonalizowany plan żywieniowy na podstawie różnorodnych informacji zapisanych w naszym kodzie genetycznym oraz dzięki analizie wzajemnego wpływu genów na siebie. Kod ten, a także relacje genów są unikalne dla każdego człowieka.
Na iGenesis składa się kilka wzajemnie uzupełniających się modułów, a każdy z nich identyfikuje różne warianty genetyczne. iGenesis Slim – te odpowiadające za metabolizm tłuszczów, białek i węglowodanów, iGenesis Health – zaangażowane w strategiczne elementy funkcjonowania organizmu, iGenesis Sensor – odpowiedzialne za nadwrażliwości lub nietolerancje produktów spożywczych, iGenesis Micro – odpowiadające za metabolizm, wchłanianie i transport witamin oraz przyswajanie wapnia i magnezu, iGenesis Detox – określające genetyczne predyspozycje do skutecznej walki z nadmiarem wolnych rodników i zgromadzonych przez organizm toksyn, Medline – informujące o ryzyku osteoporozy, uszkodzeń chrząstki stawowej i trombofilii, Androgen Trico – pozwalające na szybka diagnozę łysienia androgenowego, Neuro – pozwalające podjąć działania poprawiające efektywność uczenia się i zapamiętywania oraz ograniczenia stanów depresyjnych.
iGenesis Slim – identyfikacja właściwego profilu żywieniowego
Genetyka pozwala zrozumieć wiele ważnych aspektów funkcjonowania organizmu, w tym osobniczą reakcję na żywność. Dzięki analizie różnych genotypów iGenesis Slim dostarcza informacji na temat ilości makroskładników – tłuszczów, białek, węglowodanów, które w każdym indywidualnym przypadku sprzyjają osiągnięciu optymalnej masy ciała oraz utrzymaniu jej w dłuższej perspektywie czasu. Wiedza ta pomaga nasilić szybkość, w zależności od potrzeby, spadku lub zwiększenia wagi. Stanowi także istotny element zapobiegania wielu chorobom dietozależnym, nawet tak poważnym jak cukrzyca czy miażdżyca. iGenesis Slim wskazuje na optymalne proporcje w diecie węglowodanów, białek i lipidów, które zapewniają największą wydajność organizmu, mówi m.in. o odpowiedzi organizmu na ograniczenia kaloryczne oraz aktywność fizyczną, predyspozycjach do efektu jo-jo.
iGenesis Health – identyfikacja wariantów genetycznych ważnych procesów metabolicznych
iGenesis Health analizuje warianty genetyczne istotnych procesów metabolicznych organizmu (dotyczących tłuszczów i węglowodanów) i umożliwia optymalizację osobistego programu odżywiania. Zapewnia wiedzę niezbędną do właściwego komponowania posiłków i prowadzenia stylu życia odpowiedniego dla konkretnej osoby. Korzystnie wpływa na poprawę kondycji i samopoczucia, utrzymanie organizmu w zdrowiu, podniesienie poziomu odporności, a tym samym skutecznie zapobiega chorobom i pomaga w walce z już zdiagnozowanymi.
Przyswajanie i przemiana tłuszczów zależy od typu genetycznego. Wysoki poziom „złego” cholesterolu i trójglicerydów zwiększa ryzyko rozwoju wielu groźnych chorób, w tym nadciśnienia, miażdżycy, zawałów, udarów i cukrzycy. iGenesis Health pomaga zidentyfikować wariant DNA, który zmienia przyswajanie i metabolizm tłuszczów oraz wskazuje działania, jakie należy podjąć, aby cieszyć się dobrym zdrowiem i kondycją. Ważnym aspektem jest również określenie tendencji do rozwoju otyłości brzusznej oraz zespołu metabolicznego, który może niepostrzeżenie rozwijać się przez wiele lat. Badanie metabolizmu węglowodanów ocenia genetyczną predyspozycję do rozwoju hiperglikemii oraz tendencję do ograniczonej aktywności insuliny.
iGenesis Sensor – identyfikacja wariantów genów odpowiedzialnych za nadwrażliwość lub nietolerancję pokarmową
Genetycznie uwarunkowana nietolerancja pokarmowa może być łatwo rozpoznana. Trwa z różnym nasileniem przez całe życie, a intensywność zakłóceń funkcjonowania organizmu spowodowana przez genotyp, może znacznie różnić się od wywołanych przez inne czynniki. W Polsce rzadko bada się ją w celach prewencyjnych, choć wiedza ta może okazać się bezcenna. Dzięki niej możemy uniknąć wielu chorób, zamiast diagnozować je, kiedy jest za późno i już doszło do ich rozwinięcia. Możemy również zidentyfikować te, o których istnieniu nie mieliśmy pojęcia i skutecznie eliminować ich objawy.
iGenesis – zdrowie zapisane w genach
iGenesis Sensor pozwala rozpoznać najczęściej występujące mutacje DNA, powodujące nadwrażliwości i nietolerancje pokarmowe: na gluten, laktozę, fruktozę, sól, alkohol, kofeinę, nikiel, żelazo, które mogą wywoływać reakcje obronne organizmu i zakłócać tym jego funkcjonowanie oraz powodować wiele groźnych chorób. Umożliwia ułożenie zrównoważonego, bezpiecznego planu żywieniowego i dostarcza szczegółowych informacji, pozwalających na ulepszenie codziennej diety.
Wiedza ta jest niezwykle ważna zwłaszcza w przypadku nietolerancji glutenu
Łatwo przeoczyć albo potraktować jako przejściowe dolegliwości takie objawy, jak biegunki, wzdęcia, zaparcia, bóle stawów, tendencję do tycia lub niedowagi. Tymczasem powodem złego samopoczucia jest często celiakia, która nieleczona może spowodować wiele poważnych konsekwencji. Celiakia jest chorobą autoimmunologiczną. W pewnych przypadkach jej podłoże tkwi w naturze genetycznej i dotyczy głównego układu zgodności tkankowej. Bardzo wiele osób żyje z niezdiagnozowaną nietolerancją glutenu i spożywa go codziennie w produktach mącznych, zatruwając powoli swój organizm.
Nietolerancja laktozy spowodowana jest brakiem enzymu laktazy
Przyczynia się do spadku zdolności trawienia większych porcji laktozy, czyli cukru znajdującego się w mleku, co z kolei może powodować: biegunkę, nadmierne wytwarzania gazów jelitowych, wzdęcia i kurczowe bóle brzucha.
Nadwrażliwość na sól
Sód pełni kluczową rolę w regulacji poziomu płynu pozakomórkowego i w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Osoby z danym rodzajem genotypu są bardziej wrażliwe na duże ilości sodu w diecie, który zwiększa u nich prawdopodobieństwo rozwoju nadciśnienia i chorób mu pokrewnych. W przypadku konieczności ograniczenia spożycia soli, należy zwrócić uwagę na poziom jodu w diecie.
Nadwrażliwość na kofeinę
Najwyższą zawartość kofeiny znajdujemy w kawie, herbacie, czekoladzie, napojach energetyzujących i tabletkach przeciwbólowych. Jedną z najlepiej znanych właściwości kofeiny jest zdolność do pobudzania organizmu. Badania wykazały, że u ludzi którzy z powodu indywidualnych cech genomu wolniej metabolizują kofeinę występują objawy w postaci złego samopoczucia, pobudzenia, poczucia lęku, nasilenia siły skurczów serca i przejściowego wzrostu ciśnienia krwi, a także podwyższone ryzyko zawału serca.
Wrażliwość na nikiel
Powoduje występowanie objawów skórnych (wysypki, zaczerwienienia, świądu, przesuszenia) w kontakcie z zawierającymi go produktami (detergenty, biżuteria, kosmetyki, guziki, bransoletki itp.). Może również objawiać się zapaleniem spojówek, katarem i częstym podrażnieniem śluzówki nosa, astmą.
Metabolizm (wchłanianie) żelaza
Odpowiednie stężenie żelaza zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu mięśniowego, nerwowego, krwiotwórczego i odpornościowego oraz metabolizm cholesterolu. Wspomaga procesy usuwania toksycznych substancji z organizmu. Modyfikacje genów wskazują na skłonności zarówno do przyswajania nadmiernych ilości, jak i niewystarczającej absorpcji żelaza.
iGenesis Micro – witaminy i minerały
Wapń, magnez i witaminy (związki organiczne klasyfikowane jako mikroelementy) są konieczne dla prawidłowego funkcjonowania ustroju człowieka. Większość z nich musi być przyjmowana z pożywieniem, gdyż organizm człowieka ich nie wytwarza. Zaspokojenie naszego biologicznego zapotrzebowania jest zależne od ich dostępności, wchłaniania, transportu i metabolizmu. iGenesis Micro analizuje wymienione poniżej składniki, pozwalając na dalszą personalizację planu żywieniowego oraz wskazuje parametry laboratoryjne, które należy systematycznie monitorować.
Witamina A
Zapewnia m.in. prawidłowe funkcjonowania narządu wzroku, wpływa na stan skóry utrzymując ją w dobrej kondycji, ma znaczenie dla rozwoju komórek rozrodczych, działa przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie.
Witamina B6 – pirydoksyna
Zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, odpornościowego, pracę serca i mięśni. Odpowiada za tworzenie się hemoglobiny oraz uczestniczy w licznych procesach metabolicznych.
Witamina B9 – kwas foliowy
Jest niezbędna do przeciwdziałania wadom rozwojowym płodu i pełni istotną rolę w walce z chorobami układu krwionośnego i nowotworami. Wpływa na wzrost i funkcjonowanie komórek, szczególnie układu nerwowego, decyduje o samopoczuciu psychicznym. Uczestniczy w produkcji soku żołądkowego, zapewnia sprawność wątroby, żołądka i jelit. Przyswajalność kwasu foliowego zależy od funkcjonowania kilkunastu rodzajów genów. iGenesis Micro dostarcza wiedzę na temat możliwych zagrożeń funkcjonowania tego procesu. Dzięki niej możemy utrzymać odpowiednią ilość tego składnika odżywczego w organizmie i zapobiegać wzrostowi poziomu homocysteiny – aminokwasu będącego czynnikiem ryzyka miażdżycy i zakrzepicy.
Witamina B12 – kobalamina
Zapewnia prawidłowe funkcjonowanie wszystkich komórek, tworzenie krwinek i neuronów, odpowiedni metabolizm tłuszczów, białek i węglowodanów. Poprawia koncentrację i pamięć. Jej niedobór wywołuje anemię.
Witamina C
Jest antyoksydantem, odgrywającym ważną rolę w utrzymaniu dobrego stanu zdrowia. Warunkuje prawidłową syntezę kolagenu, hormonów, gojenie ran, wchłanianie wapnia i żelaza, metabolizm tłuszczów. Wspomaga regenerację organizmu po wysiłku fizycznym.
Witamina D
Wspomaga przyswajanie wapnia i prawidłowe funkcjonowanie układu mięśniowego, nerwowego, hormonalnego i odpornościowego. Reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową, mineralizację kości i zębów. Pełni istotną rolę w zapobieganiu chorobom, takim jak: osteoporoza, osteopenia, depresja, otyłość, rak jelita grubego. iGenesis Micro pozwala zidentyfikować rodzaj polimorfizmu genów, który wpływa na przyswajanie witaminy D zawartej w jedzeniu.
Witamina E – α-tokoferol
Gwarantuje ochronę organizmu przed wolnymi rodnikami. Zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i ilość czynników hamujących krzepnięcie krwi.
Witamina J – cholina (związek witaminopochodny zwany dawniej witaminą B4)
Zapewnia prawidłowe funkcjonowanie wszystkich komórek, mięśni, układu oddechowego, serca, mózgu. Korzystnie wpływa na gospodarkę lipidową.
Magnez (Mg)
Bierze udział w bardzo licznych procesach zachodzących w organizmie człowieka. Wpływa przede wszystkim na funkcjonowanie układu nerwowego, usprawnia pracę mózgu. Ponadto reguluje ciśnienie krwi, wpływa na mineralizację kości, uczestniczy w przemianach białek, tłuszczów i węglowodanów.
Wapń (Ca)
Wraz z witaminą D odpowiada za mineralizację zębów i kości. Dodatkowo odpowiada za krzepliwość krwi i kurczenie się mięśni.
iGenesis Detox – potencjał antyoksydacyjny i detoksykacyjny
Poprzez proces detoksykacji organizm eliminuje nagromadzone w wyniku procesów metabolicznych oraz ksenobiotyczne toksyny i wolne rodniki, które powodują wiele chorób oraz szybsze starzenie się. iGenesis Detox umożliwia wskazanie wariantów genetycznych, przyczyniających się do spadku zdolności samooczyszczania organizmu i sprzyjających pojawianiu się stanów zapalnych. Wiedza ta jest kluczem do odpowiedniej regulacji diety i wspomagania organizmu w skutecznym oczyszczaniu się z toksyn i wolnych rodników.
Medline Osteo i Trombo – czynniki ryzyka osteoporozy, osteoartrozy i zakrzepicy
Badania te pomagają zidentyfikować genetyczne ryzyko rozwoju osteoporozy i uszkodzeń chrząstki stawowej (na podstawie analizy genów zaangażowanych w metabolizm tkanki kostnej i chrzęstnej) oraz genetycznie uwarunkowanej trombofilii (czyli wrodzonej skłonności do zakrzepicy, która ujawnia się zwykle między 30 a 50 rokiem życia). Dzięki tym danym pacjenci wiedzą na co zwrócić uwagę w profilaktyce i leczeniu powyższych problemów. Mają też możliwość zdiagnozowania problemu w zalążku i znacznego odsunięcia w czasie rozwoju choroby, wczesnego podjęcia działań zapobiegających utracie masy kostnej i degeneracji chrząstki.
Androgen Trico – diagnoza przyczyn wypadania włosów
To nowoczesne narzędzie badawcze pozwala na szybką diagnozę łysienia androgenowego, będącego jedną z najczęstszych przyczyn wypadania włosów identyfikując genetyczne, hormonalne i żywieniowe czynniki predysponujące, w tym wrażliwość na leki o działaniu antyandrogenowym. Wiedza ta pozwala na przeciwdziałanie procesom zanikania mieszków włosowych i wypadania włosów poprzez opracowanie spersonalizowanych zaleceń dietetycznych wspomagających gospodarkę hormonalną organizmu, redukujących stan zapalny oraz uzupełniających niedobory kluczowych dla wzrostu i metabolizmu włosów mikroelementów.
Fit Sport – badanie dodatkowe komplementarne z iGenesis
Moduł jest kierowany do osób, które chcą zdobyć wiedzę o swoich predyspozycjach sportowych i świadomie kształtować aktywny styl życia, uwzględniając precyzyjnie dostosowaną dietę oraz trening. Określa predyspozycje genetyczne niezbędne do zoptymalizowania treningu, poprawienia wyników sportowych i przyspieszenia procesu powysiłkowej regeneracji organizmu, zarówno u zawodowców, jak i amatorów.
Fit Sport dostarcza informacji o czterech aspektach fizjologii, które są bardzo istotne przy szczegółowym planowaniu aktywności fizycznej, odpowiedniej dla indywidualnych potrzeb i możliwości organizmu:
Rodzaj wysiłku fizycznego
Dowiadujemy się, który typ włókien mięśniowych (szybko- lub wolnokurczliwych) jest szczególnie rozwinięty oraz jaki rodzaj aktywności fizycznej będzie najkorzystniejszy i najefektywniejszy.
Spalanie tkanki tłuszczowej
Proces lipolizy ma ścisły związek ze zdolnością organizmu do usuwania tkanki tłuszczowej. Informacje „wyciągnięte” z DNA pozwalają tak regulować aktywnością, by skutkowała efektywną redukcją tkanki tłuszczowej.
Regeneracja organizmu
To uwarunkowania genetyczne definiują możliwości organizmu do usuwania toksyn, gromadzących się podczas uprawiania sportu. Interpretacja wyników pozwala na indywidualne planowanie treningu, opracowanie optymalnej diety oraz suplementacji.
Poziom reakcji zapalnej
Skutkiem aktywności fizycznej są uszkodzenia mięśni. Określenie poziomu reakcji zapalnych jest kluczową informacją na etapie planowania ilości jednostek treningowych w tzw. mikrocyklu oraz synchronizowanie ich z długością odpoczynku.
iGenesis Neuro – sprawne działanie mózgu
Posiadane predyspozycje genetyczne determinują zachowanie wysokiej sprawności mózgu. Na podstawie wyników badania tego modułu opracowywane są zgodne z DNA pacjenta zalecenia żywieniowe, dzięki którym poprawia się funkcjonowanie mózgu, proces uczenia się, zapamiętywania i koncentracji. Dodatkową korzyścią, wynikającą ze spersonalizowanej diety jest poprawa nastroju i przeciwdziałanie stanom depresyjnym.
Żyj zgodnie ze swoim profilem metabolicznym!
Badanie iGenesis jest przeznaczone dla osób, które chcą zdobyć wiedzę o własnym organizmie oraz ważnych dla jego funkcjonowania mechanizmach, chcą poprawić skuteczność leczenia chorób oraz przywiązują wagę do profilaktyki zdrowotnej. Wśród grup osiągających szczególne korzyści z analizy DNA wymienia się:
- małe dzieci i nastolatków oraz osoby starsze
- kobiety planujące ciążę lub będące w niej
- pacjentów przewlekle chorych i alergików
- pacjentów z ryzykiem nietolerancji laktozy, glutenu lub nadwrażliwości na sól i kofeinę
- osoby walczące z nadmierną masą ciała lub niedowagą
- cukrzyków, pacjentów z podwyższonym poziomem cholesterolu
- osoby z nadciśnieniem tętniczym
- osoby obciążone ryzykiem rozwoju chorób dietozależnych.
Badanie iGenesis nie ma ograniczeń wiekowych, można je wykonać nawet niemowlętom, gdyż DNA przez całe życie pozostaje niezmienne. Pobieranie materiału jest bezbolesne – polega na delikatnym potarciu wacikiem wewnętrznej strony policzka. Odczytany profil zapisywany jest w postaci cyfrowej, co pozwala w przyszłości rozbudować jego analizę o odczyt dodatkowych informacji.
Identyfikacja genów przeprowadzana jest w prestiżowym laboratorium badawczym biologii molekularnej, certyfikowanym według najwyższych standardów Unii Europejskiej – NGB Genetics w Lodi we Włoszech. Po ok. 6 tygodniach pacjent otrzymuje kompletny raport. Rezultatem iGenesis są konkretne analizy i wytyczne, które przełożone na język codziennego jadłospisu owocują korzyściami dla zdrowia. Wśród wielu informacji, przynoszą odpowiedź na pytanie, jak powinna być komponowana indywidualna genodieta, przyczyniająca się m.in. do zapobiegania chorobom cywilizacyjnym oraz do uzyskania i utrzymania optymalnej sylwetki.